Drzewko cytrynowe z pestki - czy to możliwe?

Z pestki cytryny wyjętej z owocu kupionego w markecie raczej nie otrzymasz identycznej rośliny jak ta, z której pochodził owoc, choć powstałe drzewko cytrynowe nadal może być zdrową, ciekawą rośliną cytrusową. Podobnie jak w przypadku wszystkich owoców, jedyną metodą podtrzymywania odmian cytryny jest szczepienie. Aby to osiągnąć, należy zaszczepić gałęzie żądanego gatunku na „dawcach korzeni”, które pełnią rolę podkładek do szczepienia. Dlatego w sklepach ogrodniczych większość gotowych drzewek cytrusowych to rośliny szczepione, które szybciej kwitną i dają jadalne owoce o powtarzalnym smaku.

Wprawdzie często udaje się wyhodować drzewa cytrusowe z pestek, ale zazwyczaj owocują one dopiero po wielu latach, a liczba i jakość owoców są niepewne, ponieważ nikt wcześniej nie zbadał dokładnej kombinacji genów sadzonek. Takie drzewko cytrynowe z pestki traktuje się więc częściej jako roślinę dekoracyjną do domu lub na balkon niż źródło obfitych plonów. Jednak, co ciekawe, w niektórych przypadkach sadzonki cytrusów wysiane z pestek mogą owocować prawidłowo.

Zdarza się, że po kilku latach cierpliwej uprawy w doniczce roślina wchodzi w okres kwitnienia, pojawiają się pachnące kwiaty, a potem pierwsze, jeszcze nieliczne żółte owoce. Warto popróbować samodzielnie. Kiełkowanie zaczyna się po schłodzeniu nasion (należy na 14 dni umieścić je w komorze warzywnej lodówki w temperaturze 1–5°C).

Z pewnością każdego ucieszy widok kiełkujących listków cytryny przebijających się przez glebę w celu ujrzenia światła dziennego. Na początku są to delikatne, jasnozielone liścienie, z czasem zastępowane przez właściwe liście o typowym, cytrynowym zapachu po potarciu. Pestki cytrusów należy siać pod koniec lutego lub na początku marca, gdy zwiększa się ilość światła i rosną temperatury w ciągu dnia. To dobry moment, aby rozpocząć przygodę z drzewkiem cytrynowym w domu, bo młoda roślina od razu dostaje więcej słońca i nie musi walczyć z zimowym niedoborem światła.

Cytrusy wymagają słonecznej i ciepłej pogody oraz temperatury kiełkowania wynoszącej około 21–25°C. Sadzonki należy umieścić w bardzo jasnym miejscu. Najlepiej sprawdzi się parapet południowy lub zachodni, gdzie drzewko cytrynowe w doniczce ma zapewnione dużo światła, a jednocześnie można kontrolować wilgotny, ale nieprzelany substrat, co zmniejsza ryzyko gnicia korzeni.

Uprawa drzewa cytrusowego - jak uprawiać, nawozić i podlewać drzewo cytrusowe?

Uprawa drzewa cytrusowego w domu zaczyna się od wyboru odpowiedniej donicy i podłoża. Drzewko cytrusowe najlepiej rośnie w stabilnej donica z odpływem i lekkim, przepuszczalnym podłożu o odczynie lekko kwaśnym, ponieważ korzenie cytrusów źle znoszą zastoiny wody. Do sadzenia warto użyć mieszanki do roślin cytrusowych lub ziemi do roślin doniczkowych z dodatkiem piasku i drobnego żwiru.

Drzewko cytrynowe, pomarańcza czy inny cytrus (limonka, mandarynka, grejpfrut) ustawia się w jasnym miejscu, idealnie na południowym oknie lub osłoniętym balkonie. Latem podłoże powinno być stale lekko wilgotne, dlatego trzeba naprawdę regularnie podlewać, ale nie zalewać. Zbyt mokre podłoże sprzyja gniciu korzeni i osłabia pędy. W przypadku urlopu lub innej dłuższej nieobecności nieoceniony w pielęgnacji drzewka cytrynowego okaże się nawadniacz do doniczek, który dostarczy roślinie wodę, gdy będzie tego potrzebować.

W okresie intensywnej wegetacji konieczny jest nawóz dla cytrusów, najlepiej specjalistyczny, z podwyższoną dawką potasu i mikroelementów, podawany co 1–2 tygodnie. Dzięki temu drzewko lepiej kwitnie, zawiązuje jadalne owoce, a liście zachowują intensywny, cytrynowy kolor. Warto też delikatne zraszać liście oraz regularnie usuwać zaschnięte fragmenty, co sprzyja zdrowiu rośliny i poprawia jej pokrój. Doniczka z cytrusem nie powinna stać na nagrzanym kamieniu czy blasze, aby system korzeniowy się nie przegrzewał. Warto obrócić drzewko o kilkanaście stopni, żeby cała korona równomiernie się zagęszczała.

Zimą podlewanie ogranicz, a nawożenie wstrzymaj, aby nie pobudzać rośliny do wzrostu przy małej ilości światła. Prawidłowo uprawiane drzewko w doniczce jest dekoracyjnym akcentem w ogrodzie zimowym lub mieszkaniu, a także może być źródłem świeżych cytryn do herbaty.

Zimowanie roślin cytrusowych 

Zimowanie to najtrudniejszy etap, jeśli w domu lub na balkonie uprawiasz drzewko cytrynowe czy inne drzewko cytrusowe w donicy. To właśnie wtedy roślina najczęściej słabnie, gubi liście i przestaje kwitnąć oraz owocować.

Większość gatunków z rodzaju najlepiej zimować w jasnym, chłodnym pomieszczeniu o temperaturze około 5–12°C, np. w ogrodzie zimowym, klatce schodowej z oknem lub w nieogrzewanym pokoju. W takich warunkach drzewko cytrynowe wchodzi w lekki stan spoczynku, nie rośnie intensywnie, ale zachowuje liście i wiosną szybko wraca do dobrej kondycji. Jeśli okazy cytrusowe w donicy zostaną zimą w ciepłym salonie, trzeba liczyć się z tym, że roślina będzie bardziej wymagająca i wrażliwa na błędy.

Jak zapobiec opadaniu liści cytrusów, co często zdarza się późną zimą? 

Najczęściej winne jest połączenie trzech czynników: 

1. zbyt wysokiej temperatury,
2. niedoboru światła,
3. nadmiernego podlewania.

Rośliny z gatunków citrus ustawione daleko od okna w ogrzewanym mieszkaniu próbuje dalej rosnąć, ale nie ma dość energii, przez co liście żółkną, a z czasem opadają. Aby temu zapobiec, zimą ogranicz podlewanie, całkowicie wstrzymaj nawożenie i zadbaj o jak najjaśniejsze stanowisko.

Warto też regularnie kontrolować zdrowie rośliny, ponieważ osłabione drzewko cytrynowe jest bardziej podatne na szkodniki, tj. przędziorki, dlatego w razie potrzeby sięgnij po łagodne, ekologiczne środki ochrony roślin. Dzięki dopasowanej do pory roku opiece, cytrusy zimą nie tracą siły, a w kolejnym sezonie chętniej kwitną i zawiązują owoce.