Przycinanie drzew owocowych. Kiedy i w jaki sposób to robić?
- Odkryj
 - Poradnik ogrodniczy
 - Porady ogrodnicze
 - Przycinanie drzew owocowych
 
Przycinanie drzew owocowych wpływa na wielkość owoców, doświetlenie korony oraz zdrowotność pędów. Dowiedz się, jak zaplanować prace w ogrodzie: do kiedy można przycinać drzewa owocowe, jakie są terminy przycinania drzew owocowych dla jabłoni, śliwy, wiśni i czereśni oraz kiedy warto wykonać przycinanie letnie.
Jeśli chcesz zebrać piękne, dorodne owoce, nie możesz zapomnieć o przycinaniu drzew owocowych. Szczególnie istotne dla udanych zbiorów jest przycinanie zimowe, ponieważ ma ono duży wpływ na wielkość plonów. Przycinanie zimowe stymuluje wzrost nawet młodych drzew (od 6 do 8 lat) i jest kluczowe dla ich przyszłego kształtu. Najlepszym okresem na zimowe przycinanie drzew jest styczeń i luty. Drzewa owocowe są wtedy w fazie zimowego uśpienia. Łatwiej jest także określić strukturę korony, ponieważ na gałęziach nie ma liści.
Być może zastanawiasz się, dlaczego zimowe przycinanie drzew jest dziś tak ważne, skoro przez stulecia drzewa rodziły owoce bez żadnego przycinania. Odpowiedź jest całkiem prosta: większe zapotrzebowanie na duże, atrakcyjnie wyglądające owoce. W porze zbiorów na drzewie na pewno będą owoce, nawet bez przycinania, ale drzewa, które nie zostały przycięte, często rodzą wiele małych owoców, co powoduje nadmierne obciążenie gałęzi i ich łamanie pod ciężarem latem. Aby więc zapewnić dobre plony, musisz stanowczo rozważyć przycięcie drzew owocowych zimą.
Na początku usuń gałęzie martwe, chore, krzyżujące się i rosnące do środka korony. Grubsze gałęzie należy ciąć "na obrączkę", bez pozostawiania kikutów; rany powyżej 2-3 cm posmaruj maścią ogrodniczą.
Pędy skracaj tuż nad pąkiem skierowanym na zewnątrz, pod lekkim kątem. W pierwszych latach po posadzeniu stosuj cięcie formujące drzewko owocowe (budowa korony), a u starszych drzew - cięcie prześwietlające, by doświetlić środek korony drzewa i utrzymać równowagę między wzrostem a plonem. Do tego zabiegu pielęgnacyjnego używaj ostrego sekatora i piły; po pracy dezynfekuj ostrza, aby zmniejszyć ryzyko infekcji.
Uzupełnienie techniki cięcia: przy grubszych konarach zastosuj trzyetapowe cięcie, aby nie uszkodzić kory. Najpierw podcięcie od spodu kilka centymetrów od pnia, potem cięcie od góry, a na końcu równe cięcie "na obrączkę". Pędy boczne prowadź pod kątem 45-60°, ponieważ taki układ sprzyja zawiązywaniu pąków i stabilnemu owocowaniu. Regularne przycinanie drzewek ogranicza wyrastanie silnych "wilków", a jeśli się pojawią - usuń je jak najwcześniej.
Przed przystąpieniem do pracy warto przyjrzeć się bliżej drzewom, aby uniknąć krytycznych błędów podczas przycinania. Najlepszym momentem na przycinanie jest suchy zimowy dzień, gdy temperatura nie spada poniżej -5°C. Ponieważ podczas przycinania drzew łatwo popełnić wiele błędów, poniżej przedstawiamy w skrócie kilka najważniejszych zasad:
Podczas zimowego przycinania drzewek należy uwzględnić jeszcze szereg innych kwestii, ale nie jesteśmy w stanie wyczerpująco ich opisać w tym miejscu. Więcej porad można znaleźć w literaturze poświęconej ogrodnictwu.
Drzewka owocowe najlepiej przycinać latem, ponieważ porządkuje to koronę i ogranicza nadmierny wzrost. Skracaj młode pędy boczne na 2-3 liście od nasady, usuwaj "wilki" wyrastające pionowo z konarów i pędy rosnące do środka. W przypadku drzew pestkowych jest to najbezpieczniejszy termin - rany goją się szybciej, a owocowanie w kolejnym sezonie jest stabilniejsze.
Przycinanie jabłoni najlepiej robić w drugiej połowie lipca i w sierpniu, kiedy wigor wzrostu słabnie. W przypadku śliwy oraz czereśni skracaj pędy tuż po zbiorach – zmniejszysz ryzyko infekcji kory i drewna. Regularne przycinanie w tym okresie ogranicza też naprzemienne owocowanie.
Zimowe przycinanie drzew jest zalecane nie tylko w celu zapewnienia dobrych zbiorów. Służy ono także ochronie drzew owocowych przed takimi chorobami, jak parch jabłoni. Na rozproszonych gałęziach, które nie zostały przycięte, choroby tego typu mogą się rozprzestrzeniać bez przeszkód. Problemy z infekcjami grzybiczymi i gnijącymi gałęziami mogą się jednak także pojawić w przypadku nieprawidłowego przycięcia drzew.
Ponadto zimą nie należy zapominać o zwalczaniu szkodników. Możesz usunąć luźne fragmenty kory z pni za pomocą drucianej szczotki, ponieważ w takich miejscach szkodniki najczęściej szukają schronienia. Aby zapobiec takim sytuacjom, możesz również z wyprzedzeniem wstrzyknąć do pnia substancję zawierającą olej.
Ponieważ przycinanie drzew zimą dla wielu właścicieli ogrodów stanowi wyzwanie, często jest zaniedbywane. Aby jednak zapewnić sobie udane zbiory, nawet niedoświadczeni ogrodnicy powinni stawić czoła temu wyzwaniu, pamiętając przy tym, że praktyka czyni mistrza.
Ten zabieg pielęgnacyjny wymaga wiedzy oraz odpowiedniego dopasowania do gatunku drzewa. W przypadku drzew pestkowych (wiśnia, czereśnia, śliwa, morela) lepiej sprawdza się przycinanie po zbiorach, które zmniejsza to ryzyko zamierania pędów. Jabłoń po silnym cięciu wytwarza liczne pędy jednoroczne, dlatego cięcie drzew i przerzedzanie gałązek jest kluczowe dla jakości owoców.
Gruszy i śliwy nie skracaj zbyt mocno - umiarkowane cięcia drzew owocowych sprzyjają równowadze między wzrostem a plonem. Morela jest wrażliwa na rany zimą, dlatego najlepiej ją przycinać latem. W przypadku jabłoni zwracaj uwagę na pędy rosnące do środka korony - usuwaj je, by światło docierało do owoców.
W sadzie używaj sekatora jednoręcznego do pędów, sekatora dwuręcznego do grubszych gałęzi oraz piły ogrodniczej do konarów. Nie zapominaj o rękawicach i maści ogrodniczej - to podstawowy zestaw do cięcia drzew owocowych oraz krzewów. Przed zabiegiem sprawdź ostrość narzędzi, a po pracy zdezynfekuj ostrza. Prawidłowe przycinanie drzewek owocowych ogranicza ryzyko infekcji, poprawia zdrowotność drzewa i wspiera owocowanie.
Przy pracy na wysokości używaj stabilnej drabiny i pasa asekuracyjnego; tnij zawsze powyżej poziomu barków tylko piłą na wysięgniku. Pamiętaj, że nożyce do żywopłotu nie nadają się do konarów - do takich zadań wybierz piły łukowe lub ogrodnicze z drobnym zębem.
Przycinanie drzew owocowych to jeden z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, który wpływa na plon, smak i wielkość owoców. Gdy nie jesteś pewien, lepiej ciąć mniej, ale regularnie, niż jednorazowo zbyt mocno.