Zasady i terminy cięcia - do kiedy można przycinać drzewa owocowe?

• Drzewa należy przycinać w pogodne, suche dni. W przypadku jabłoni i gruszy najlepiej wykonywać przycinanie drzewek w styczniu i lutym, gdy nie ma silnych mrozów (powyżej -5°C). Drzewa pestkowe - wiśnia, czereśnie, śliwa i morela - bezpieczniej ciąć latem, po zbiorach, co ogranicza ryzyko infekcji. Jeśli zastanawiasz się, do kiedy można przycinać drzewa owocowe wiosną, zrób to najpóźniej do nabrzmiewania pąków. Regularne cięcia drzew owocowych stabilizują owocowanie i poprawiają doświetlenie korony.
• Ustalenie wcześniej terminu przycinania pozwala zachować zdrowotność drzewa. Młode drzewka owocowe tnij tuż po posadzeniu oraz w pierwszych latach po posadzeniu, natomiast stare drzewa owocowe prześwietlaj zimą lub wczesną wiosną, unikając siarczystych mrozów. W przypadku drzew i krzewów owocowych rosnących w chłodniejszych rejonach najlepiej przycinać później - pod koniec lutego lub na początku marca.

• Być może zastanawiasz się, dlaczego zimowe przycinanie drzew jest dziś tak ważne, skoro przez stulecia drzewa rodziły owoce bez żadnego przycinania. Odpowiedź jest całkiem prosta: większe zapotrzebowanie na duże, atrakcyjnie wyglądające owoce. W porze zbiorów na drzewie na pewno będą owoce, nawet bez przycinania, ale drzewa, które nie zostały przycięte, często rodzą wiele małych owoców, co powoduje nadmierne obciążenie gałęzi i ich łamanie pod ciężarem latem. Aby więc zapewnić dobre plony, musisz stanowczo rozważyć przycięcie drzew owocowych zimą.

   

Technika cięcia - prawidłowe przycinanie drzew krok po kroku

Na początku usuń gałęzie martwe, chore, krzyżujące się i rosnące do środka korony. Grubsze gałęzie należy ciąć "na obrączkę", bez pozostawiania kikutów; rany powyżej 2-3 cm posmaruj maścią ogrodniczą. 

Pędy skracaj tuż nad pąkiem skierowanym na zewnątrz, pod lekkim kątem. W pierwszych latach po posadzeniu stosuj cięcie formujące drzewko owocowe (budowa korony), a u starszych drzew - cięcie prześwietlające, by doświetlić środek korony drzewa i utrzymać równowagę między wzrostem a plonem. Do tego zabiegu pielęgnacyjnego używaj ostrego sekatora i piły; po pracy dezynfekuj ostrza, aby zmniejszyć ryzyko infekcji.

Uzupełnienie techniki cięcia: przy grubszych konarach zastosuj trzyetapowe cięcie, aby nie uszkodzić kory. Najpierw podcięcie od spodu kilka centymetrów od pnia, potem cięcie od góry, a na końcu równe cięcie "na obrączkę". Pędy boczne prowadź pod kątem 45-60°, ponieważ taki układ sprzyja zawiązywaniu pąków i stabilnemu owocowaniu. Regularne przycinanie drzewek ogranicza wyrastanie silnych "wilków", a jeśli się pojawią - usuń je jak najwcześniej.

Przed przystąpieniem do pracy warto przyjrzeć się bliżej drzewom, aby uniknąć krytycznych błędów podczas przycinania. Najlepszym momentem na przycinanie jest suchy zimowy dzień, gdy temperatura nie spada poniżej -5°C. Ponieważ podczas przycinania drzew łatwo popełnić wiele błędów, poniżej przedstawiamy w skrócie kilka najważniejszych zasad:

• W pierwszej kolejności należy usunąć grubsze gałęzie rosnące do wnętrza korony, do dołu lub pionowo do góry oraz wyciąć martwe listowie.
• Wszystkie gałęzie rosnące pionowo do góry należy wycinać przy rozgałęzieniu w celu pobudzenia ich wzrostu oraz kwitnienia. Wzmocni to także konary poziome oraz rosnące na zewnątrz korony, ponieważ tam rosną najlepsze gałęzie owocujące.
• Pędy owocowe, na których już zimą pojawiły się pąki kwiatów, należy przycinać o około jedną trzecią. Dzięki temu gałęzie nie urosną za długie i nie będą się łamały pod ciężarem owoców.
• W celach pielęgnacyjnych należy wycinać wszystkie cienkie gałęzie rosnące pionowo do góry lub do dołu.
• Do wszystkich czynności związanych z cięciem drzew należy używać ostrych narzędzi. Sekatory oraz nożyce do wysokich drzew i krzewów GARDENA umożliwiają wykonywanie precyzyjnych i równych cięć nawet w koronach drzew.

Podczas zimowego przycinania drzewek należy uwzględnić jeszcze szereg innych kwestii, ale nie jesteśmy w stanie wyczerpująco ich opisać w tym miejscu. Więcej porad można znaleźć w literaturze poświęconej ogrodnictwu.

Jabłoń, śliwa, wiśnia i czereśnia - różnice w cięciu drzew owocowych

Ten zabieg pielęgnacyjny wymaga wiedzy oraz odpowiedniego dopasowania do gatunku drzewa. W przypadku drzew pestkowych (wiśnia, czereśnia, śliwa, morela) lepiej sprawdza się przycinanie po zbiorach, które zmniejsza to ryzyko zamierania pędów. Jabłoń po silnym cięciu wytwarza liczne pędy jednoroczne, dlatego cięcie drzew i przerzedzanie gałązek jest kluczowe dla jakości owoców.

Gruszy i śliwy nie skracaj zbyt mocno - umiarkowane cięcia drzew owocowych sprzyjają równowadze między wzrostem a plonem. Morela jest wrażliwa na rany zimą, dlatego najlepiej ją przycinać latem. W przypadku jabłoni zwracaj uwagę na pędy rosnące do środka korony - usuwaj je, by światło docierało do owoców.

Jakie narzędzia do formowania korony drzew używać?

W sadzie używaj sekatora jednoręcznego do pędów, sekatora dwuręcznego do grubszych gałęzi oraz piły ogrodniczej do konarów. Nie zapominaj o rękawicach i maści ogrodniczej - to podstawowy zestaw do cięcia drzew owocowych oraz krzewów. Przed zabiegiem sprawdź ostrość narzędzi, a po pracy zdezynfekuj ostrza. Prawidłowe przycinanie drzewek owocowych ogranicza ryzyko infekcji, poprawia zdrowotność drzewa i wspiera owocowanie.

Przy pracy na wysokości używaj stabilnej drabiny i pasa asekuracyjnego; tnij zawsze powyżej poziomu barków tylko piłą na wysięgniku. Pamiętaj, że nożyce do żywopłotu nie nadają się do konarów - do takich zadań wybierz piły łukowe lub ogrodnicze z drobnym zębem.

Przycinanie drzew owocowych to jeden z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, który wpływa na plon, smak i wielkość owoców. Gdy nie jesteś pewien, lepiej ciąć mniej, ale regularnie, niż jednorazowo zbyt mocno.