Żywopłot z grabu to częsty wybór we współczesnych ogrodach. Ta roślina tworzy eleganckie, zwarte ściany zieleni, które skutecznie chronią wiatrem. Grab pospolity (Carpinus betulus) jest wybierany jako naturalne ogrodzenie z uwagi na swoją wysoką odproność na polskie warunki klimatyczne. Dobrze znosi zarówno suszę, jak i mroźne zimy. Grab ma też niezwykłą urodę liści, które jesienią przybierają ciepłe barwy, a część z nich utrzymuje się nawet w chłodniejszych porach. Dzięki temu jest uniwersalną dekoracją przez cały rok.
Skutecznie odgradzający żywopłot z grabu – najlepiej posadzić go jesienią
W ogrodzie nie zostało już nic do zrobienia? Niekoniecznie. Jeśli chcesz zyskać szczelny parawan, skuteczny zarówno zimą, jak i latem, na przełomie października i listopada posadź żywopłot z grabu, aby młode krzewy zdołały się zakorzenić przed nastaniem zimy. Z nadejściem wiosny młode rośliny będą gotowe do wzrostu.
Sadzenie grabu na żywopłot najlepiej przeprowadzić jesienią, ponieważ wtedy system korzeniowy rozwija się jeszcze przed zimą i roślina zdąży się dobrze przyjąć. Sadzenie przypada od późnej jesieni aż do pierwszych przymrozków.
Sadzonki grabu dostępne są w kilku wariantach:
- z gołym korzeniem,
- w doniczkach,
- w formie balotów.
Rośliny z gołym korzeniem wymagają szybkiego zasadzenia, ponieważ ich korzenie są narażone na wysychanie. Natomiast sadzonki w doniczkach można umieścić w gruncie niemal przez cały sezon wegetacyjny, jednak należy zapewnić im regularne podlewanie.
Podczas zakładania żywopłotu warto zadbać o odpowiednie przygotowanie gleby. Należy usunąć chwasty i przekopać rabatę na głębokość około szpadla. Dobrze jest także wzbogacić podłoże kompostem lub gotowym nawozem ogrodniczym, aby poprawić jego żyzność. Jeśli gleba jest bardzo piaszczysta, można dodać nieco gliniastego substratu, żeby poprawić zdolność zatrzymywania wody.
Żywopłot z grabu - co ile sadzić i jak szybko rośnie?
Aby grabowy żywopłot pełnił funkcje szczelnego parawanu, ważne jest zachowanie odpowiedniej odległości między roślinami. Optymalny rozstaw wynosi od 20 do 30 cm pomiędzy sadzonkami. Daje to około 4-5 sztuk na metr. Jeśli zależy Ci na bardzo szczelnym efekcie, to możesz wykorzystać 6 sztuk na metr i sadzić je w dwóch rzędach przesuniętych względem siebie. To dodatkowo przyspieszy zagęszczenie dolnych partii roślin.
Podczas sadzenia większych drzewek o wysokości 150-200 cm z bryłą korzeniową, należy pozostawić 60 cm odległości między roślinami. W przypadku roślin niższych niż 125-150 cm i bez bryły korzeniowej, wystarczy odległość od 20 do 50 cm.
Żywopłot z grabu rośnie w zależności od jakości gleby, nawadniania oraz sposobu nawożenia. Młode sadzonki mogą przyrastać około 30-40 cm w ciągu roku. Przy dobrze przygotowanym podłożu i regularnym podlewaniu tempo wzrostu będzie jeszcze szybsze.
Dlaczego warto założyć żywopłot z grabu?
Grab pospolity jest drzewem liściastym, które odznacza się wysoką odpornością i łatwością w formowaniu. Żywopłot z grabu rośnie w stałym, przewidywalnym tempie i nawet bez intensywnego nawożenia tworzy gęstą osłonę. Jego gałęzie i liście bardzo dobrze zagęszczają się po regularnym przycinaniu, dzięki czemu żywopłot można formować w różnych stylach. Może naturalnie i luźno ozdabiać płot lub tworzyć równe, geometryczne ściany za pomocą akumulatorowych nożyc do krzewów.
W porównaniu z innymi roślinami (takimi jak buk czy klon pospolity) grab na żywopłot sprawdza się w miejscach o różnej jakości gleby. Można go sadzić w podłożu piaszczystym, a także w bardziej żyznych i wilgotnych glebach.
Dodatkowym jego atutem jest fakt, że zachowuje część zaschniętych liści przez całą zimę, dzięki czemu tworzy ochronę przez cały rok i sprawia, że ogród nie traci kameralności w chłodniejszych porach.
Piękno w prostocie
Grab jest wyjątkowo wytrzymały i nie wymaga zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Dzięki swojej prostocie i lekkości tworzy piękne i spójne aranżacje w ogrodach. Jesienią żywopłot z grabu rozświetla ogród intensywną żółcią liści, a wiosną i latem cieszy oko świeżą zielenią.
Drzewa tego gatunku mogą osiągać nawet do 25 metrów wysokości, jednak wielu ogrodników szczególnie ceni sobie grabowe żywopłoty, bo są łatwe w utrzymaniu. Po kilku latach odpowiedniej pielęgnacji żywopłot osiąga do czterech metrów wysokości i jest wyjątkowo gęsty, dzięki czemu znakomicie strzeże prywatności ogrodu.
Grabowy żywopłot można również formować w łuki nad ścieżkami i wejściami. Nawet zimą nie traci wszystkich liści, zapewniając całoroczną ochronę. Jest przy tym pożyteczny dla zwierząt: ptaki niemigrujące znajdą w nim zimą schronienie przed drapieżnikami i lodowatym wiatrem. Gęsty żywopłot to również miejsce schronienia owadów, a przez to spiżarnia dla ptaków w nim gniazdujących.
Wybieranie najlepszego miejsca do posadzenia grabu na żywopłot
Przy wyborze odpowiedniego miejsca zauważysz, jak mało wymagające są te rośliny. Dynamicznemu wzrostowi sprzyja miejsce nasłonecznione lub lekko zacienione, ale grab poradzi sobie również jeżeli posadzimy go w cieniu. Gleba musi być umiarkowanie kwasowa lub lekko zasadowa. Idealna jest struktura piaszczysto-ilasta. Grab rozwija korzenie i ładnie rośnie nawet w ubogiej glebie piaszczystej lub gliniastej, jeśli tylko ma zapewnioną odpowiednią wilgoć i składniki odżywcze.
Pielęgnowanie grabu po posadzeniu
Jak tylko świeżo posadzony grab przyjmie się w ogrodzie, należy przy użyciu sekatora skrócić długie, nierozgałęzione pędy o około połowę, dzięki czemu rozkrzewią się w gęsty żywopłot. W przeciwnym wypadku grab będzie rozrastał się szybko w górę i na boki, nie zagęszczając się odpowiednio w części środkowej. Pierwsze cięcie żywopłotu z grabu należy wykonać wczesną wiosną, zanim rośliny zaczną intensywny rozrost. Skracanie wierzchołków młodych sadzonek pobudza je do wypuszczania nowych pędów, dzięki czemu żywopłot zagęszcza się już od dołu.
Kolejne cięcie można też przeprowadzić latem, kiedy znów wydłużą się pędy. Bardzo ważne jest, żeby nie przekładać cięcia na zbyt późną jesień, ponieważ świeżo przycięte rośliny mogą gorzej znieść większy spadek temperatur.
Przycinanie żywopłotu z grabu zarówno kształtuje jego pokrój, jak i wpływa na zdrowotność roślin, ponieważ usuwane są słabe lub uszkodzone gałązki.
Pamiętaj też, że ogólna zasada mówi, że po pierwszym cięciu przez kolejne dwa-trzy lata należy przycinać żywopłot nieznacznie, ale często, tak aby uniknąć pojawienia się przerzedzonych miejsc i zadbać o gęstość. Młody grab straci jednak witalność, jeśli będziemy go przycinać zbyt często. Warto zapewnić mu nawóz w formie kompostu (ok. 2–3 litrów na metr kwadratowy), dzięki czemu otrzyma składniki odżywcze niezbędne do zdrowego wzrostu. Rozłóż kompost w postaci cienkiej warstwy i przy użyciu pazurków wymieszaj go z ziemią.
W trakcie sezonu warto zadbać o regularne nawadnianie roślin, a w szczególności podczas dłuższych okresów suszy. Młode sadzonki, dopiero co posadzone z gołym korzeniem, potrzebują nieco więcej wilgoci, żeby ich system korzeniowy mógł się rozwinąć. Grab pospolity jest jednak bardzo odporny i dobrze radzi sobie nawet, kiedy warunki nie są idealne.
Po około trzech latach grab zmieni się w okazały żywopłot; wówczas wystarczy przycinać go dwa razy do roku - pod koniec czerwca oraz w styczniu lub lutym, zanim pojawią się pączki. Dodawanie nawozu do gleby bogatej w składniki odżywcze zwykle nie jest konieczne, jednak w przypadku ubogiej gleby warto go regularnie dodawać.
Po zasadzeniu krzewów jesienią, należy je porządnie podlać ilością 10 do 20 litrów wody na metr kwadratowy, a następnie sporadycznie nawadniać podczas pierwszej zimy w dni bez mrozu. Zachowaj jednak ostrożność - jak wiele innych roślin, grab jest wrażliwy na nadmierną ilość wody w glebie.
Już na wczesnym etapie zapobiegaj uszkodzeniom spowodowanym przez sól
Jeśli uprawiasz grabowy żywopłot na terenach, gdzie występuje mróz, warto podczas pierwszej zimy okryć jego korzenie warstwą rozdrobnionej kory o grubości od trzech do pięciu cm. Jeśli żywopłot posadzony został wzdłuż drogi lub jezdni posypywanej zimą piaskiem z solą, warto na ten okres okryć go słomą, dla ochrony przed rozpryskiwaną wodą. Po posadzeniu żywopłotu należy się również upewnić, że teren jest odpowiednio ukształtowany, aby do korzeni grabu nie spływały duże ilości wody z solą.
Jak odmłodzić i zagęścić stary żywopłot?
Jeśli w Twoim ogrodzie znajduje się starszy żywopłot, który jest już przerzedzony, to są sprawdzone sposoby na jego odmłodzenie. Po pierwsze, można wykonać radykalne cięcie od góry i po bokach, żeby pobudzić rośliny do wypuszczania nowych pędów. Najlepiej zrobić to wczesną wiosną, zanim grab ruszy z wegetacją.
Po drugie, można dosadzić młodsze egzemplarze w lukach, żeby wyrównać linię żywopłotu. Nowe sadzonki grabu na żywopłot stosunkowo szybko się przyjmują, dzięki czemu efekt sadzenia będzie widoczny już w kolejnym sezonie. Pamiętaj o regularnym nawożeniu i podlewaniu zarówno starych, jak i młodych roślin, aby grab mógł efektownie ozdabiać ogród.
