6 ila 8 yaşları arasındaki genç ağaçlarda bile kış budaması büyümeyi teşvik eder ve ağacın sonraki şekli için çok önemlidir. Kış budaması için doğru aylar meyve ağaçlarının uyku halinde olduğu Ocak ve Şubat aylarıdır. Taç yapısının saptanması da ağaçtaki yaprakları olmadığından daha kolaydır.
Ağaçların hiç budanmadan bile meyve verdiği zamanları düşünerek bugün kış budamasının neden bu kadar önemli olduğunu sorabilirsiniz.
Yanıt oldukça basittir: Günümüzde büyük, cazip görünüşlü meyveye olan talep artmıştır. Bir ağaç kış budaması olmadan da kuşkusuz meyve verecektir. Ancak budanmamış ağaçlar genellikle dalların eğilmesine neden olan çok sayıda küçük meyve verir, bu da yazın kendi yüklerinden dolayı kırılmalarına neden olur. Dolayısıyla temiz bir hasat istiyorsanız kışın meyve ağaçlarınızı budamayı kesinlikle dikkate almalısınız.
Cesaret edip işe girişmeden önce budama sırasında önemli hatalar yapmamanız için ağacınıza yakından bir bakmanız önerilir. Budama için en iyi zaman sıcaklığın -5 °C’nin altında olmadığı yağışsız bir kış günüdür. Budama sırasında çok hata yapılabileceğinden aşağıda ilk bakışta önemli olan noktalar verilmiştir:
-
İlk önce içeriye, aşağıya veya düz yukarı doğru büyüyen daha kalın dalları çıkarın ve ölü yapraklardan kurtulun.
-
Düz büyüyen dallar, büyümelerini teşvik etmek ve çiçeklenmeyi teşvik etmek için çataldan çıkarılmalıdır. Bu aynı zamanda yatay dalları ve dışa doğru büyüyenleri de güçlendirecektir, çünkü en iyi meyve dalları burada yetişir.
-
Kışın zaten çiçek tomurcukları olan meyve sürgünleri yaklaşık üçte bir oranında kesilmelidir. Bu, dalların çok uzun olmasını önleyecek ve meyvenin ağırlığı altında kırılmalarını önleyecektir.
-
• Öncelikle içe doğru, aşağı veya dimdik büyümüş kalınca dalları kaldırarak ölü yapraklardan kurtulun.
• Dimdik yukarı doğru büyüyen dallar çatalın oluştuğu noktadan kaldırılarak gelişimleri desteklenmeli ve çiçeklenmeleri kolaylaştırılmalıdır. Böylelikle yatay ağaç dalları ve dışa doğru büyüyenler de güçlenecektir, çünkü en iyi meyve dalları buralarda yetişir.
• Üzerinde kış günü çiçek tomurcukları olan meyve filizleri üçte bir oranında azaltılmalıdır. Bu yapılarak dalların aşırı uzun olması önlenir ve meyve ağırlığı altında kırılmaları durdurulur.
• İnce ayar amacıyla yukarı veya aşağı doğru büyüyen zayıf dallar budanmalıdır.
• Tüm budama boyunca keskin bir alet kullanın. GARDENA yüksek dal kesme makasları ve GARDENA ağaç ve bahçe makasları, örneğin, ağacın tepesinde bile keskin ve eşit kesimler sağlar.
• Elbette kış budaması için hesaba katılması gereken başka şeyler de var ama bunların tümünü burada ele alamayız. Bahçecilikle ilgili değişik kaynaklarda daha fazla ipuçları bulabilirsiniz.
Kış budaması sadece iyi bir hasadı desteklemek için değil aynı zamanda meyve ağaçlarını elma ağ kurdu gibi hastalıklardan korumak için de önerilir. Böyle hastalıklar budanmayan başıboş dallardan hastalığın bulaşmadığı dallara yayılabilir. Ağaçlar doğru şekilde budanmazsa, mantar saldırıları ve çürük dallarla ilgili sorunlar da boy gösterebilir. Kış mevsiminde değişik bitki zararlılarıyla mücadele yöntemleri de kesinlikle önerilir. Örneğin çoğu bitki zararlısının barınak aradığı yer olan gevşek ağaç kabuklarını bir tel fırça kullanarak gövdeden ayırabilirsiniz. Bunu oluşmadan önlemek için yağ içeren bir sıvıyı gövdeye enjekte edebilirsiniz.
Kışın budanan ağaçlar pek çok bahçe sahibi için gerçekten zorlu bir iş olduğundan genellikle ihmal edilir. Bununla birlikte daha iyi bir hasat elde etmek için amatör bahçıvanlar bile dişini sıkması gerekir, çünkü yapa yapa öğrenilir.
