Een gezonde bodem is het belangrijkste voor de moestuin. En wat is er nu beter voor je bodem dan compost? Compost is het zwarte goud van de tuin: het voedt je planten, verbetert de structuur van de bodem én het is een duurzame manier om je keuken- en tuinafval te hergebruiken. Maar hoe begin je eraan? Hoe weet je wanneer het klaar is en wat als het begint te stinken? In deze blog leg ik je er meer over uit.
Hoe start je makkelijk je eigen composthoop of compostbak?
Composteren hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Je kunt klein beginnen met een simpele compostbak of -hoop. Een composthoop maak je door een plekje in je tuin vrij te maken – het liefst in de halfschaduw – en daar je compostmateriaal op te stapelen. Wil je het iets netter of sneller laten composteren? Kies dan voor een compostbak. Je kunt die kopen, of makkelijk zelf maken met pallets of houten planken.
Een ideale compostbak heeft contact met de grond (zodat wormen en insecten hun werk kunnen doen), is minimaal 200L groot en heeft voldoende ventilatie. Een deksel op de compostton helpt om extreme regen of uitdroging te voorkomen.
Wat mag er in de compostbak – en wat beter niet?
Voor goede compost wil je de juiste verhouding bereiken van ‘groen/nat’ en ‘bruin/droog’ materiaal.
Wel in de compost:
- Groente- en fruitresten (zonder saus of olie)
- Koffiedik en theezakjes (zonder plastic)
- Eierschalen
- Bladeren, stro, versnipperd snoeihout
- Grasmaaisel (in dunne lagen)
- Karton en papier (zonder kleur of coating)
Liever niet in de compost:
- Gekookt voedsel, vlees, vis of zuivel (trekt ongedierte aan en composteert slecht)
- Brood en pasta
- Onkruid met zaad of worteluitlopers
- Kattenbakvulling of hondenpoep
- Citrusvruchten in grote hoeveelheden (door de zuurtegraad stoppen de wormen met eten)
Hoelang duurt het voordat mijn GFT-afval compost is?
Composteren heeft tijd nodig. Als de verhouding goed is en er kan voldoende zuurstof doorheen, dan kan het tussen een half jaar en een jaar al te gebruiken zijn. In de koudere maanden staat het compostproces niet stil, maar gaat het veel langzamer. Plaats de compostplek dus op een plek waar hij in het voorjaar op kan warmen door de zon maar in de zomer in de halfschaduw staat, dan heb je een ideale plek te pakken.
Je herkent goede compost aan de geur en het uiterlijk: het ruikt naar bosgrond, is donkerbruin tot zwart van kleur, kruimelig en je herkent de oorspronkelijke ingrediënten nauwelijks nog. Er zitten dus geen grote stukken en brokken in.
Waarom is compost goed voor je moestuin?
Compost is een natuurlijke bodemverbeteraar. Het zit vol voedingsstoffen die geleidelijk vrijkomen in het seizoen (trage suikers noem ik het ook wel), waardoor je planten gezond groeien zonder dat je kunstmest nodig hebt. Bovendien verbetert compost de structuur van de bodem: zware kleigrond wordt luchtiger en zandgrond houdt beter vocht vast. Ook stimuleert compost het bodemleven – wormen, schimmels en bacteriën – en dat is essentieel voor een vruchtbare tuin.
Wat als je een kleine tuin of balkon hebt?
Geen probleem! Ook zonder grote tuin kun je composteren. Voor kleine ruimtes zijn er verschillende slimme systemen:
- Wormenbak (wormenhotel): deze compacte bakken gebruiken compostwormen (vaak tijgerwormen) om je GFT-afval om te zetten in waardevolle wormencompost en ‘wormensap’, een vloeibare plantenvoeding.
Help! Mijn compostbak stinkt – wat doe ik fout?
Een goed werkende compostbak ruikt naar grond. Als het stinkt, is er iets mis met de balans:
- Rotte geur? Dan zit er te veel nat, groen materiaal in (zoals fruitresten of grasmaaisel). Voeg bruin materiaal toe, zoals bladeren, karton of stro, en meng goed door.
- Zuurstoftekort? Compost heeft lucht nodig. Zorg dat je het mengsel om de paar weken omschept om het proces te versnellen en geur te verminderen.
Floor Korte - Floors Moestuin
Mijn naam is Floor Korte en ik heb een eigen moestuin, al jaren bekend van Floors Moestuin. Tegenwoordig heb ik niet alleen een moestuin maar ook een siertuin, waarin ik groenten, kruiden en fruit kweek. Ook vind je hier alle bloemen en planten die goed zijn voor mens en dier.
Mijn interesse voor de moestuin en tuinieren begon in 2013, ik leende een stukje grond bij mijn ouders in de achtertuin. De tuin groeide al snel uit tot een moestuin van 100m2. Ik geniet enorm van de moestuin. Blogs schrijven, anderen inspireren om ook een moestuin te starten, mensen helpen met hun vragen en gepassioneerde tuinierders blij maken, daar haal ik veel energie uit!
